‘ Loon op Zand moet nu lef gaan tonen’

Kaatsheuvel - Jacques Broeders windt er geen doekjes om. Het jaar 2012 wordt cruciaal voor Loon op Zand. De gemeente moet keihard bezuinigen om het hoofd financieel boven water te houden. „Pijnlijke keuzes zijn onontkoombaar”, weet Broeders.

„Dat vraagt lef van gemeentebe­stuur en politiek.” Zelf zal Broe­ders deze loodzware missie vanaf de zijlijn gaan volgen. Het is nog even wennen, maar vanaf 1 janua­ri is de 61- jarige Kaatsheuvelnaar geen wethouder meer.

Door een zeldzame bloedziekte (ziekte vanWaldenström) neemt Broeders voortijdig afscheid. „De klachten speelden al langer. In no­vember 2010 kreeg ik een blackout tijdens een commissievergadering.

Daarna begon een medisch circus met diverse onderzoeken. Door de ziekte kan ik niet meer 100 pro­cent functioneren, ben snel moe, heb wat andere klachten. Maar ik ben zeker niet zielig. Het wordt nu tijd voor andere dingen. Geen zwart gat voor mij.”

Zijn afscheid kwam bijna even on­verwacht als zijn rentree in het ge­meentehuis in Kaatsheuvel in 2009, nadat hij eerder al dertien jaar wethouder was geweest. Ge­meentebelangen droeg hem dat jaar voor als opvolger van Joop Bis­selink. „Mijn thuisfront had zo zijn bedenkingen”, blikt Broeders terug. „Ik had het al razend druk.

Maar Gemeentebelangen had be­hoefte aan een ervaren bestuurder. En het klinkt misschien als een cli­ché: ik wil graag iets voor de ge­meenschap doen. Wethouder is en blijft een vreemd, maar mooi beroep. Je werkt hard en veel, maar bent ook vaak onderwerp van kritiek.”

Broeders werd bij zijn rentree niet door iedereen met open armen ontvangen. „Enkele partijen had­den moeite met me, ook de toen­malige coalitiegenoot CDA. Ze schetsten een beeld van iemand die uit was op de macht en een waar schrikbewind wilde gaan voe­ren. Waarom? Hou het op een poli­tiek spel. In ieder geval heb ik het tegendeel bewezen. Ik kan nu zeg­gen dat ik in de raad en het college alleen maar vrienden achterlaat.”

Broeders heeft het hart op de tong en stak zijn mening in de raadzaal vaak niet onder stoelen of banken.

„ Als ik vind dat iemand iets on­rechtvaardigs zegt, kan ik behoor­lijk opstandig en boos reageren.

Maar na de vergadering was het over. Wat dat betreft ben ik niet rancuneus.”

Volgens Broeders is het belangrijk dat wethouders klare taal spreken. „Ik ga uit van het principe van de eenvoud. Je moet zaken gewoon eerlijk voorstellen. Ik beschouw Loon op Zand als iets van mezelf.

Daar moet je geen onverantwoor­de risico’s mee nemen. Ik word wel eens afgeschilderd als wat pes­simistisch en somber, maar ik noem het liever realistisch.” Het is volgens hem alle hens aan dek in Loon op Zand. „De gemeente heeft forse financiële averij opgelo­pen. Dat vraagt om vervelende in­grepen, zonder alles botweg weg te bezuinigen. Maar voorzieningen worden geraakt, dat kan niet an­ders.”

Broeders wil nu toch maar weer eens de discussie aanzwengelen over een eventuele herindeling.

„Het is nu hét moment om te on­derzoeken wat de voordelen zijn.

Waar zijn de inwoners het beste mee af? Een nauwe samenwerking met de gemeenteWaalwijk is mooi, maar misschien is er wel meer nodig. Zelf zie ik wel kansen voor een samenvoeging van Loon op Zand, Waalwijk en Heusden tot één grote sterke noordelijke Langstraat- gemeente. Zoiets vraagt om lef. Met de verhalen over vroe­gere ruzies tussenWaalwijkers en Kaatsheuvelnaren op de kermis kan ik niet zo veel meer.”

Een eventuele herindeling is toe­komstmuziek. Wat om een snelle oplossing vraagt zijn de plannen voor het Bruisend Dorpshart in Kaatsheuvel. Het miljoenenproject moet snel vlotgetrokken worden om het vertrouwen van de inwo­ners in het centrumplan terug te winnen. „Ik vind dat er wel een wat te negatief beeld over het dorpshart is ontstaan, alsof het één grote puinhoop is”, stelt Broe­ders. „ Er is wel al veel gebeurd, bij­voorbeeld voor de infrastructuur.

Nu is het belangrijk dat er snel ge­bouwd gaat worden.”

Broeders weet wat er in het voor­traject fout gegaan is. „Het externe rapport daarover biedt geen verras­sing. Er is in het gemeentehuis in het begin te veel langs elkaar heen gewerkt. Rond het dorpshart was te veel optimisme ontstaan. Ieder­een wilde zo graag dat de plannen doorgingen. Ik zag bij mijn aantre­den als wethouder ook de finan­ciële risico’s, maar stapte op een rijdende trein.” En opeens zat ook alles tegen. Een financiële crisis, de instortende woningmarkt, te­genvallende subsidies. Bovendien kwam een van de partijen, woon­corporatieWSG, in grote finan­ciële problemen. Met vertraging als gevolg. Toch wil Broeders geen kwaad woord horen over Peter Span, de oud-directeur van WSG.

„Hij krijgt nu ladingen kritiek over zich heen, omdat hij onverant­woorde risico’s zou hebben geno­men. Maar dezelfde Span werd kort daarvoor nog op handen ge­dragen en geridderd voor zijn ver­diensten. Zonder Peter Span was er geen start van het Bruisend Dorpshart geweest. Geen andere partij wilde erin stappen.”

De onderhandelingen tussen de ge­meente en de bouwers WSG en Heijmans over aanpassingen van het centrumplan zijn nog in volle gang. Maar het dorpshart komt er, verzekert Broeders. „ Misschien niet helemaal volgens de oorspron­kelijke plannen, maar Kaatsheuvel krijgt een levendig centrum.”

Voor de horeca bij het dorpshart heeft Broeders zo z’n eigen ideeën. „ De horecazaken zullen echt niet in de rij staan, zoals eerder ge­dacht. Mijn persoonlijke wens is dat de Efteling iets met de horeca in het dorpshart gaat doen. Het at­tractiepark viert nu het zestigjarig jubileum, het zou een mooi ca­deau zijn voor de gemeenschap.”

Exit-intervieuw Jacques Broeders, Brabants Dagblad. Door M. Koster