Wisselfout kost Sven Kramer goud; Lee wint 10 km

Na 6.600 meter van de olympische tien kilometer eindigde vandaag de droom van Sven Kramer, om Vancouver 2010 met drie gouden schaatsmedailles te verlaten. De winnaar van de vijf kilometer leek als een machine op weg naar zijn tweede gouden plak. Toen besloot hij in een moment van aarzeling, na een aanwijzing van zijn coach Gerard Kemkers om op het allerlaatste moment naar de binnenbocht te springen, waar hij reglementair de buitenbocht had moeten nemen.

Hij reed de race uit alsof er niets was gebeurd, zette verreweg de snelste tijd neer (12.54,50) maar werd direct na afloop gediskwalificeerd. Op hetzelfde moment sprong de Zuid-Koreaan Seung-Hoon Lee juichend de lucht in op het middenterrein. De zilverenmedaillewinaar op de vijf kilometer had volkomen onverwachts goud. Achter hem ging het zilver naar de Rus Skobrev en het brons naar Bob de Jong, de olympisch kampioen van 2006.

Kramer liep na afloop scheldend op coach Kemkers over het middenterrein. „Verdomme, die klootzak stuurt me gewoon de verkeerde baan in!” Tegenover de NOS zei Kramer even later: „Ik ging volledig goed. Ik ben normaal helemaal niet van andere mensen de schuld in de schoenen schuiven, maar ik kan daar nu niet om heen. Vlak voor de pion zegt Gerard [Kemkers]: ‘naar binnen’. Ik ging in eerste instantie goed, maar ik werd in twijfel gebracht. (...) Vervolgens kom je erachter dat je verkeerd hebt gewisseld op een van de belangrijkste momenten in je leven.”

Zware ontgoocheling stond op de gezichten in het Nederlandse kamp, ook bij chef de mission Henk Gemser. Als vooraf één gouden medaille zeker was, dan die van Kramer op de langste afstand. In de hele olympische cyclus tot Vancouver 2010 verloor de TVM-kopman slechts één tien kilometer, omdat hij bij het NK allround 2007 ploeggenoot Carl Verheijen ruim liet voorgaan. Daarna won hij liefst achttien keer op rij. Hij werd drie keer wereldkampioen op de langste afstand, verbeterde drie keer het wereldrecord en reed het vaakst van alle schaatsers onder de dertien minuten.

Hij won precies zoals hij wilde. Vaak speelde hij met z’n tegenstander, om dan toe te slaan met een onnavolgbare versnelling. Zo counterde hij vorig jaar bij het WK allround een aanval van Bokko, zo dolde hij dit seizoen bij de wereldbeker in Hamar Bob de Jong. „Gekke Bob”, lachte hij na afloop. Maar de beste stayer ter wereld reed ook op eigen kracht een paar strakke races. Niemand kwam ooit in de buurt van zijn wereldrecord (12.41,69, maart 2007), vorig jaar denderde hij in de Richmond Oval in 12.55,32 naar de wereldtitel.

Kramer ging in de slotrit hard van start en dook na vijf ronden onder de snelste tijd tot dan toe. Op het toppunt van zijn kunnen gaf hij een demonstratie van techniek en vechtlust. Als de rondetijd iets opliep, was de volgende weer sneller. 'Geen 31’ers' had hij in de kop. En de benen droegen hem naar naar goud. Tot het dramatische moment na de kruising op weg naar de 6.600 meter. Het einde van zijn droom, het einde wellicht ook van de samenwerking met coach Kemkers.